Kỷ nguyên mới của VN-Index: Những tay chơi cũ – mới khuấy động thị trường

Những "tay chơi" lớn mới và cũ giúp Vn-Index tăng lên 1589 vào cuối tháng 3-2025
- Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2024 khép lại với biến động làm nức lòng các quỹ ETF. Điểm nhấn quan trọng nhất của những tháng cuối năm và tháng 1/2025 là dòng tiền thường trực trong thị trường ở mức rất lớn.
- Khi dòng tiền xoay chuyển sang các cổ phiếu blue-chips, cộng với những thông tin hỗ trợ sắp được tung ra, chưa lúc nào niềm tin của giới đầu tư lại lớn như vậy từ 2024-2026. Cơ hội dường như đang mở rộng trong năm 2025 với triển vọng đón dòng tiền mới từ các “tay chơi” mới.I. Quỹ mở, thế lực cũ của dòng tiền nội
- Đặc điểm của quỹ mở là dòng vốn có thể biến động tùy thuộc vào môi trường kinh doanh trong từng thời điểm. Nhà đầu tư cũng có thể điều chuyển vốn linh hoạt hơn so với quỹ đóng. Chỉ riêng yếu tố này hứa hẹn sẽ hấp dẫn được dòng vốn lớn tham gia, đặc biệt trong bối cảnh xu thế tăng trưởng của chứng khoán rõ ràng.
- Đến hết tháng 9/2024, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) đã thực hiện cung cấp dịch vụ đại lý chuyển nhượng cho 60 quỹ mở (tăng thêm 7 quỹ mở so với năm 2023). Cơ cấu 60 quỹ mở chia ra 3 loại hình, gồm 29 quỹ đầu tư cổ phiếu, 23 quỹ đầu tư trái phiếu và 8 quỹ đầu tư cân bằng. Hiện có thêm 4 quỹ mở đã được VSDC ký hợp đồng cung cấp dịch vụ và đang trong quá trình triển khai chờ vận hành.
- Tính đến hết 3 quý đầu năm 2024, có tới gần 20 quỹ cổ phiếu đạt lợi nhuận cao hơn mức tăng trưởng 13,98% của chỉ số VN-Index. Trong đó, có một số quỹ trong đó đạt lợi nhuận trên 20% như VCBF-BCF, VCBF-TBF, VinaCapital-VESAF, SSISCA, VLGF, DCDS…
- Số liệu tính đến ngày 23/10/2024, các quỹ mở do Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF) quản lý như VCBF-BCF đạt lợi nhuận 28,89%, VCBF-TBF đứng đầu các quỹ cân bằng với mức lợi nhuận 21,87%, VCBF-FIF nổi bật trong phân khúc quỹ đầu tư trái phiếu với mức lợi nhuận 7,21%. 3 quý đầu năm 2024, quỹ DCDS do Dragon Capital quản lý cũng ghi nhận mức tăng trưởng 23,56%.
- Vai trò của quỹ mở nội địa trong năm 2024 để lại nhiều dấu ấn, cộng với triển vọng kinh tế sáng sủa hơn trong năm 2025, xu hướng thành lập các quỹ mở có thể nở rộ.

II. ETF và khối ngoại - dòng tiền tạo sóng
- Nếu nhìn vào cơ cấu dòng tiền trên thị trường trong tháng 12-2024 và tháng 1-2025, có thể thấy ấn tượng rất rõ ràng của dòng vốn ngoại mua ròng trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
- Đích đến của dòng vốn này chỉ tập trung vào các blue-chips vốn hóa hóa lớn hoặc tầm trung.
- Chỉ riêng từ đầu tháng 12/2024 đến hết tháng 1/2025, tổng giá trị mua vào của nhà đầu tư nước ngoài với các giao dịch trực tiếp trên sàn khớp lệnh hàng ngày đã lên tới con số 8.637,2 tỷ đồng, chưa kể cả ngàn tỷ đồng nữa tham gia các giao dịch thỏa thuận. Tổng giá trị bán ra qua khớp lệnh là 4.819 tỷ đồng. Như vậy chỉ trong vòng hai tháng, khối ngoại mua ròng là gần 3.818 tỷ đồng.

- Điều rất đặc biệt và thu hút chú ý lớn, là chỉ trong 18 phiên giao dịch của tháng 1-2025, quy mô mua vào đạt tới gần 4.745 tỷ đồng Chỉ cần so sánh con số khối ngoại mua ròng giữa tháng 12/2024 và tháng 1/2025 cũng đủ thấy một dấu hiệu rất lạc quan, khi nhà đầu tư nước ngoài đẩy cường độ mua vào lên cao chưa từng thấy.

- Yếu tố tạo sóng của dòng tiền nói trên đã tạo sự thay đổi cực lớn trên thị trường, khiến không ít nhà đầu tư trong nước ngỡ ngàng. Các cổ phiếu vốn hóa lớn, thanh khoản cao, mà nổi bật là các mã trong rổ cổ phiếu VN30 - đích đến chủ yếu của dòng tiền này - có mức tăng giá vượt trội so với các nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ.

- Các cổ phiếu trong rổ VN30 đang niêm yết thỏa mãn các tiêu chí mua vào của dòng vốn ngoại nói chung cũng như của các quỹ ETF nói riêng.

- Gs Thuận cho rằng đợt mua vào ào ạt tháng 1/2025 của khối ngoại gắn liền với mức chênh lệch rất cao giữa thị giá chứng chỉ quỹ ETF với giá trị tài sản ròng của quỹ (premium), có lúc lên tới gần 10% như ở quỹ Market Vectors Vietnam ETF,... cộng với quy mô phát hành chứng chỉ quỹ mới thành công lớn của quỹ này.

- Điều này còn diễn ra tới tháng 2,3 năm 2025 nên bắt buộc Vn-Index tăng lên 1589. Số liệu đến ngày 31/1/2025, mức chênh lệch premium của Market Vectors Vietnam ETF vẫn đang là 6,52%. Trong ngày giao dịch cuối cùng trước Tết của thị trường chứng khoán Việt Nam (27/1/2025), quỹ này vẫn huy động thêm được 5,5 triệu USD nữa.

- Từ ngày 2-11, nhà đầu tư ngoại mua chứng khoán không cần ký quỹ đủ tiền, mở đường cho việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2026-2027.
- Vị thế Việt Nam tăng cao hơn nữa với thế giới khi Thủ tướng Phạm Minh Chính dự hội nghị G20 tại Brazil khai mạc ngày 18-11-2024 thành công tốt đẹp, nên giới nhà giàu ở các quốc gia G20 sẽ đem hơn 200 tỷ USD vào Việt Nam sắp tới.

III. Những “tay chơi” ẩn mình
- Theo thông tin từ Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC), sau 10-2024, nhà đầu tư nước ngoài mở mới tổng cộng 2.052 tài khoản.
- Không ào ạt, không xuất hiện dồn dập trên mặt báo với các đợt tái cơ cấu danh mục định kỳ, nhưng đến một lúc nào đó, những “tay chơi” mới đột ngột nổi lên như những thế lực không thể xem thường. Trong quá khứ có những cái tên như Peter Eric Dennis, Mutual Fund Elite, Asean Small Cap Fund… đang dần thu hút chú ý, khi ít chịu những ràng buộc trong hoạt động đầu tư như các quỹ ETF. Năm 2025-2027, có vài cái tên mới lộ diện nữa
- Hàng loạt doanh nghiệp niêm yết trong năm 2024-2025 bất ngờ phải dành chỗ đứng cho những cổ đông lớn là những quỹ đầu tư nước ngoài “lạ hoắc” nói trên. Từ từ báo chí sẽ đưa tên chính thức.
- Vn-Index ở 1198 - 1238 trong tháng 11-2024, XXX, cái tên mới nhất xuất hiện trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã liên tục giải ngân trong quy mô vốn 70 triệu USD. Tuy giá trị tài sản ròng tính đến 31/12/2024 mới hơn 3 triệu USD nhưng đã có mức tăng trưởng 3.56%. Những cổ phiếu nhận được dòng vốn mới này là ???
- Một điều khá kỳ cục là đích đến của dòng tiền này khác xa những quỹ ETF: cổ phiếu có tính thanh khoản thấp hơn, doanh nghiệp quy mô nhỏ hơn, thậm chí nhiều cổ phiếu chưa bao giờ nằm trong số những mã được ưa chuộng của số lớn nhà đầu tư trong nước. Tuy nhiên đây cũng là khác biệt chính của những “tay chơi” mới này khi ít bị ràng buộc hơn trong chiến lược đầu tư, tầm nhìn dài hạn hơn (hay thậm chí là đầu cơ ngắn hạn?), những cơ hội ít bị cạnh tranh hơn, thậm chí là mạo hiểm hơn.
- Điều chắc chắn là một bức tranh đa dạng hơn về dòng vốn nước ngoài đã xuất hiện trong năm 2024 và sẽ còn đa dạng hơn nữa trong năm 2025-2026. Các quỹ lớn, quỹ đầu tư chỉ số có thể “làm mưa làm gió” tại các blue-chips hàng đầu, nhưng dòng vốn lớn không kém từ nhiều quỹ khác, thậm chí là hung hăng hơn, cũng có thể tạo một không khí sôi động ở phần còn lại.
- Mặt khác, trên thị trường luôn luôn diễn ra quá trình tái định giá các cổ phiếu. Không có gì chắc chắn rằng một blue-chips hôm nay sẽ mãi mãi là một blue-chips và một cổ phiếu penny sẽ mãi mãi yên phận một cổ phiếu “hạng hai”.

IV. ETF nội - cuộc chơi thêm tưng bừng?
- Một tin vui ít được chú ý năm 2024, nhiều quỹ hoán đổi danh mục (ETF) nội địa có lợi nhuận hơn 20%.
- Danh mục đầu tư của các quỹ ETF “nội” bao gồm một nhóm cổ phiếu có cơ cấu theo chỉ số mà quỹ đó mô phỏng. Không khác nhiều lắm so với các quỹ ETF ngoại đang là tâm điểm hiện nay, nhưng chiến lược đầu tư có thể khác.
- ETF có khả năng huy động vốn khá dễ dàng cũng như được các công ty quản lý quỹ ưa thích do không cần phải tích cực tái cơ cấu danh mục, chi phí quản lý thấp.
- Đặc biệt với ETF nội địa, các nhà đầu tư trong nước có thể hưởng lợi từ các giao dịch hoán đổi do có khả năng mua trực tiếp cổ phiếu trên thị trường. Từ những thực tế về mức chênh lệch premium như trong tháng 1-2025 của quỹ Market Vectors Vietnam ETF, các quỹ ETF trong nước có thể góp phần tạo sôi động đáng kể cho thị trường. Đó là chưa kể dòng vốn nước ngoài thông qua quỹ ETF trong nước sẽ không bị giới hạn về tỉ lệ sở hữu.

V. Những “tay chơi” cũ với thế lực mới
- Đó chính là bộ phận lớn nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện tại: 9 triệu tài khoản của nhà đầu tư cá nhân và tổ chức trong nước đang hiện diện. Xét cho cùng, dòng vốn này mới là thế lực lớn nhất của thị trường. Tuy “lúc co lúc duỗi”, nhưng chỉ cần một “mồi lửa”, dòng vốn này có thể thổi bùng lên những đám cháy lớn.
- Gs Thuận chỉ ra rằng năm 2025, thị trường chứng khoán là kênh đầu tư nổi lên mạnh mẽ nhất. Thực tế thì chứng khoán luôn luôn là một kênh đầu tư hút được dòng tiền lớn nhất, cho dù trong cả những thời điểm bi đát. Dòng tiền có thể ít giao dịch hàng ngày, nhưng vẫn nằm quan sát và thường trực tìm kiếm cơ hội.

- Những phân tích vĩ mô về cơ hội 2025 đã được đề cập đến quá nhiều, nhưng từ một logic rất đời thường: Thúc đẩy thị trường chứng khoán phục hồi sẽ góp phần giải quyết được rất nhiều bế tắc hiện tại, từ thị trường bất động sản đến nợ xấu lẫn sự eo hẹp của dòng vốn vào sản xuất kinh doanh.

- Nói không đâu xa, thông điệp của Thủ tướng Phạm Minh Chính về việc buộc các ngân hàng đại chúng phải lên sàn chứng khoán hay như kế hoạch cổ phần hóa 139 tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước trong 2025-2027 có triển vọng làm ngập lụt thị trường với lượng hàng hóa cực lớn. Để cân bằng lại với áp lực nay, không có cách gì khác là khuyến khích sức cầu trên thị trường tăng lên.
- Chính vì vậy sẽ phải có hàng loạt giải pháp đẩy nhanh thu hút dòng vốn cả trong lẫn ngoài nước tham gia thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư ngoại mua chứng khoán không cần ký quỹ đủ tiền, tung ra các sản phẩm mới, chuẩn bị cho sự tham gia của các hình thức đầu tư mới … chính là nằm trong một kế hoạch dài hơi.
- Song song với những kế hoạch đó là sự tiến triển về kinh tế vĩ mô sẽ tạo niềm tin cho cộng động đầu tư. Nói cho cùng thì đồng tiền luôn phải tìm cách sinh lời. Sẽ là rất tự nhiên nếu dòng tiền tìm đến thị trường chứng khoán khi nhận thấy những cơ hội mới được nắm bắt và thúc đẩy từ cả hai phía: cơ quan quản lý lẫn nhà đầu tư.